TÜSEB koordinasyonunda gerçekleştirilen “Bireysel ve Dönüşümsel Tıp Alanında Uygulamalı İşbirliği Projesi” gerçekleştirilecektir

Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı’nın (TÜSEB) öncelikli hedeflerinden biri, bireysel tıbbı sağlık sistemimizde uygulamaya koymak için gerekli adımları atmak, önleyici ve öngörücü sağlık modellerinin uygulanabilir olmasını sağlamaktır. Hedeflenmiş tanı/takip/tedavi stratejilerinin geliştirilmesi, bireylerin yaşam süresini ve klinik uygulamaların kalitesini arttırmanın yanı sıra erken teşhis, önleme, risk değerlendirmesi ve bakım hizmeti gibi süreçlerde iyileştirmeler sağlayacağından, sağlık sistemlerinde finansal kaynakların daha verimli kullanılmasına imkân verecektir. 

TÜSEB koordinasyonunda gerçekleştirilen “Bireysel ve Dönüşümsel Tıp Alanında Uygulamalı İşbirliği Projesi”nin ilk aşaması olan “Biyolojik Örneklemin Oluşturulması” için çıkılan ilk çağrı (2019-BT01) neticesinde 12.500 bireyden oluşan bir örneklem oluşturulmuş olup ikinci dönem açılan bu çağrı (2020BT-02)  ile örneklemin 20.000 bireye genişletilmesi hedeflenmektedir. TÜSEB koordinasyonunda gerçekleştirilmekte olan Türkiye Genom Projesi birbirini tamamlayıcı nitelikte farklı aşamalardan oluşmaktadır. İlk aşamada; kanserler, kronik ve nadir hastalıklarda geniş bir biyolojik örneklem (doku, kan, tükürük, idrar ve gaita örnekleri) oluşturulması amaçlanmaktadır.  İkinci aşamada, oluşturulan biyolojik örneklem ile çoklu omik (genomik, transkriptomik, proteomik, metabolomik ve metagenomik) yöntemleri temel alan bir yaklaşımla veri üretim sürecine geçilecektir.

 Üçüncü aşamada, elde edilen çoklu omik verileri sistem biyolojisi, biyoenformatik, veri madenciliği ve yapay zeka teknikleri kullanılarak bütüncül bir yaklaşımla analiz edilecektir. Projenin son aşamasında, ülkemizde görülen kanser, kronik ve nadir hastalıkların erken tanı, tedavi ve/veya önlenmesinde etkili olabilecek hayata geçirilebilir, özgün, katma değeri olan ürünler (tanı kitleri, terapötik moleküller, vb.) ile tanı ve tedavi yöntemleri geliştirilecektir.  TÜSEB yeni yönetim döneminde oluşturduğu süreç modeli ile yapılması planlanan işbirliklerini kolaylaştırmayı hedeflemektedir. Farklı disiplinlerden akademik araştırmacıları, sağlık hizmeti sağlayıcılarını, endüstriden katılımcıları ve düzenleyici otoriteleri sürece dâhil ederek paydaşlar arasında fikir, bilgi, veri ve sonuç paylaşımını teşvik edilmesi amaçlanmaktadır.  Belirlenen kanserler, kronik ve nadir hastalıklarda patogeneze uygun ve gerekli çeşitlilikte bir biyolojik örneklemin (hasta ve sağlıklı bireylerden doku, kan, tükürük, idrar ve gaita örnekleri) oluşturulmasını sağlayacak paydaşlar aranmaktadır. Örneklemi sağlayacak araştırma ekibine hasta başına 1.000 TL’ye kadar bütçe (kurum hissesi ve proje teşvik ikramiyesi) sağlanacaktır. Gerekli sarf malzemeleri TÜSEB tarafından karşılanacaktır. Öngörülmeyen diğer harcama bütçe kalemleri protokol onay aşamasında ayrıca değerlendirilecektir.

Konuya ilişkin afiş aşağıda yer almaktadır.